We zagen het met eigen ogen, ook rond déze feestdagen.

“We zagen het met eigen ogen”, een autobiografische vertelling, plaatse ik op 1 februari dit jaar op deze website. Deze beschrijft het ontstaan van een houten hutje met één open zijde, voorzien van een dak, met daarboven een dubbele staartster. De levensgrote beeldengroep erin en eromheen, tezamen met een aantal kerstboompjes, was rond de feestdagen van 2022-’23 zichtbaar in het centrum van het kerkdorpje waar ik inmiddels net iets langer dan 20 jaar woon.

Die beeldengroep stond alsmaar meer weg te kwijnen in de tuin van de in juni 2021 gesloten dorpskerk. Zoals met een toenemend aantal kerkgebouwen het geval is: het bedrag dat aan het prijskaartje hangt voor vieringen waarin Gods Woord centraal staat was niet meer op te brengen. Wat zou men dan nog met een kerststal moeten? Die gedachte past toch bij deze tijd, waarin God steeds minder nog zelfs maar énige plaats inneemt? 

Twee heren dachten er ánders over. De beelden waren hun hele leven, vooral in hun kindertijd, belangrijk voor ze geweest. Om ze te redden van de weg die zij zouden moeten gaan – naar de schroothoop – kwamen deze beiden, die opdracht tot afvoer ervan hadden gekregen, tot een besluit. Ze benaderden een lokale kunstenaar die het mogelijk achtte om tot restauratie over te gaan, al zou het een hele klus worden. Ze kregen het bovendien in de kortste keren voor elkaar om een stichting op te richten ter financiering van het totale kostenplaatje. Die stichting staat trouwens, zo lang als dat kan, garant voor jaarlijkse plaatsing van die kerstfiguren en dat stalletje.

Net als vorig jaar werd ook rond déze feestdagen, op dezelfde plaats in het centrum, het houten bouwsel, met een dubbele staartster erboven, samengesteld. Wederom wordt onderdak geboden aan Maria met baby Jezus op schoot. In de avonduren valt op beiden diffuus lichtschijnsel. De overige figuren, Jozef en een herder in het overdekte gedeelte, twee herders en een aantal schapen ervóór, zijn in het donker amper zichtbaar.

Net als vorig jaar brengt dit mij een aantal mijmeringen in gedachten, bij anderen weer andere. Wij verkeren in de duisternis van het leven, gevuld met eigen zorgen en verdriet, met daarenboven de wereldwijde kwellingen waarmee de media ons dagelijks overstelpen. We zijn niet altijd zichtbaar als mensen die zich steeds weer naar Immanuël, God met en voor ons, keren. We zijn niet altijd Gods lichtjes in de duisternis. Vaak vertellen we niet wat kerst werkelijk inhoudt, terwijl velen dat niet eens meer weten.

Kerst vieren kan zoveel rijker zijn als we dat doen met de wáre kerstgedachte: omzien naar elkaar én vertellen wie daartoe onze grote Inspiratiebron is. Evenzo dat voor Jezus geen stál te min is en Hij graag in ieders hart geboren wil worden. Laat dát, naast de kerstliederen, horen! Een kerststal kan mensen ook rond déze feestdagen de Blijde Boodschap, een eeuwenoud, steeds nieuw verhaal, met eigen oren doen horen en dan ter Zijner tijd het Ongeziene met eigen ogen doen zien.

 “Ik zal Hem zien met eigen ogen.” (Job 19:25-27) | “De (straat)stenen roepen het uit.” (Lucas 19:38-40) | “Want nu zien wij nog door een spiegel, in raadselen, doch straks van aangezicht tot aangezicht. Nu ken ik onvolkomen, maar dan zal ik ten volle kennen, zoals ik zelf gekend ben.” (1 Korintiërs 13:12)

 

 

Het gevoel van Kerstmis 2023

Eeuwenlang wordt Kerstmis gevierd. Het is niet precies bekend in welk jaar Jezus werd geboren en op welke dag. In het westen vieren we sinds de 4e eeuw de geboorte van Jezus op 25 december. De datum is eigenlijk niet zo belangrijk.
Een bijzonder mens kwam op een bijzondere wijze op de wereld. Volgens Johannes, belichaamde Jezus het Woord van God in menselijke hoedanigheid. In het evangelie van Johannes wordt overigens niet ingegaan op de geboorte van Jezus. Jezus bracht nieuwe geluiden van geloofsbeleving. Liefde als de poort naar God, liefde dat naar vertrouwen leidt. Hij brengt geestelijk licht dat onze geestelijke duisternis verlicht. Licht voor ons inzicht. Het ontbreekt niet aan poëtische woorden over het mysterie van ons leven die we als God mogen benoemen.
Maar wat heeft dat allemaal opgeleverd voor de vrede in de wereld?
Jezus is het grootste geschenk dat aan de mensen werd gegeven als hoop en vertrouwen voor ons leven. Zijn komst was in de bijbel voorspeld. Hij kwam op voor vrede en gerechtigheid op aarde. Jezus leerde ons vertrouwen te hebben in God als de bron van liefde in ons bestaan. Liefde die nooit door geweld zal worden verslagen.
De adventstijd is begonnen. We kijken uit naar Kerstmis. Voor velen betekent dit het vieren van de geboorte van Jezus. Voor anderen is het vooral een leuke en gezellige tijd die je met elkaar doorbrengt. Hoe het ook zij, het is periode waarin je vooral blij mag zijn.
Nadenken over het kerstdiner, wat zullen we dit jaar eten ? Wie zullen we uitnodigen? Toch maar weer een kerstboom? Maar ook de overweging gaan we naar de kerstnachtdienst of kijken we er thuis naar? De kersttijd geeft gevoelens van vrolijkheid, gezelligheid en saamhorigheid. Maar ben je alleen komen te staan, heb je je levenspartner verloren of is jouw eenzaamheid uitzichtloos dan is de kersttijd niet zo fijn.
In Oekraïne, slechts op een dag rijden hiervandaan, wordt ook nagedacht over Kerstmis. Er valt niet veel te vieren. Het geluid van de kerkklokken zal op veel plaatsen niet meer te horen zijn. Het geluid van oorlogshandelingen heeft de overhand. Leven mijn geliefden nog? Hoe is het met mijn oude moeder en haar hond die de ruïne van haar woning niet wil verlaten? Ik zou haar in mijn armen willen nemen en wat eten gaan brengen. De ijzige kou in natte loopgraven moet vreselijk zijn. Je leven wordt voortdurend bedreigt. Duizenden mensen zijn al omgekomen.
En dan de oorlog in Israël en Gaza. Onvoorstelbaar leed wordt geleden, ook nabij Bethlehem waar onze gedachten in de Kersttijd naar toe gaan. Er is geen stille nacht en geen vrede op aarde, er zijn geen ‘engelkens’ die in het luchtruim zweven , maar raketten en drones. Angst beheerst het leven.
Hoe vaak hebben mensen niet gebeden of verzuchtingen geslaakt over het geweld dat zo in het menselijke bestaan is ingeweven. Is onze samenleving wel tot (blijvende) vrede in staat? Is de mens er zelf wel toe in staat? De mens creëert geweld maar kan ook vrede scheppen. Geweld bestrijden we met geweld om vrede te bereiken. Hoe uitzichtloos lijkt deze realiteit in ons leven.
De geboorte van Jezus zal ons altijd hoop geven op betere tijden. Daar mogen we ons aan vasthouden in deze onzekere tijd. Zijn liefde zal zich altijd in mensen openbaren, al duurt het geweld vele jaren. Alleen de weg van liefde leidt naar vrede.

We zagen het met eigen ogen.

In het centrum van het kerkdorpje waar ik woon ligt een grasveld met een aantal bomen. Vanuit de vensters aan de voorzijde van mijn appartement kan ik een deel ervan zien. Enige tijd voor de kerstdagen opende ik een jaloezie en zag enkele mannen in de weer met houten planken. Toen ik die jaloezie ’s avonds sloot, straalde een grote, dúbbele staartster me in het donker tegemoet.

Daags erna, op weg voor inkopen in de nabijgelegen supermarkt, zag ik een aantal kerstboompjes staan bij een bouwsel dat van zijwanden, een achterwand en overkapping was voorzien. Daarin en ervóór levensgrote beelden: Maria en Jozef, hun pasgeboren kindje, enkele herders en schapen.

Die beeldengroep stond eerst nog, bijna zwart geworden, overwoekerd door klimop, alleen als je heel goed keek zichtbaar, in de tuin van de inmiddels gesloten dorpskerk. De beelden waren rijp voor de sloop geacht door deze combinatie van factoren: al bijeen symbolen van vergane glorie. In plaats van het kerstkind deed de kerstman zijn intrede, waardoor kerstmis in de loop der tijd een commercieel feest werd. Jezus is veelal niet meer het middelpunt bij het samenkomen en samenzijn tijdens de kerstdagen.

Na het nieuws van zes uur ’s avonds op NPO1 volgt, tot 1Vandaag begint, een reclameblok. In die tijd kijk ik vaak even naar NPO2. Tot mijn verrassing verscheen vrijdag voor kerst via RegioNED het mij bekende houten hutje op het scherm! Twee heren toonden de erbarmelijke staat waarin ze de beeldengroep, vol scheuren en verminkingen, aangetroffen hadden tijdens de voorbereiding op afvoer naar de vuilnisbelt. Ze vertelden over hun besluit en inspanningen om deze, schoongemaakt en hersteld, nieuw leven in te blazen.

Blij dacht ik aan de adem van de Heilige Geest die Gods Zoon deed neerdalen in Maria’s schoot, aan Gods adem ook die de mens het levenslicht doet aanschouwen. God wil Zijn kerstgeschenk, adem, lucht, licht, reiniging en herstel, steeds opnieuw in harten van mensen geboren laten worden.

Mensen die rond de feestdagen in 2022-’23 het dorpscentrum aandeden, konden de verstilde figuren die getuigen van de Blijde Boodschap niet over het hoofd zien. Ze werden zodoende geattendeerd op Jezus' geboorte. Door de televisie-uitzending was dat ook het geval voor talloze mensen die via de buis dagelijks overwegend met nare onderwerpen worden geconfronteerd. Velen zagen de oorsprong van kerst vieren met eigen ogen!

De kerstboompjes hingen vol kaartjes met wensen. De uitzending eindigde met tonen van één tekst:
Dat alle mensen vriendelijk tegen elkaar zullen zijn.” Dát is kerst, ieder jaar en het héle jaar door!

Job 19:25-27 en lied: “Ik zal Hem zien met eigen ogen.”  | Lucas 19: 38-40: “De (straat)stenen roepen het uit.”

Kerstmis in het verpleeghuis

Ook hier is er een sfeer van verwachting, misschien anders dan thuis maar toch, er wordt ook hier uitgekeken naar de kerstviering met elkaar. Zo goed en zo kwaad als dat maar gaan kan natuurlijk. De sfeer is in ieder geval aanwezig in de mooie versieringen die er overal te zien zijn. En er klinkt in de gang  zachte rustige muziek.

Alles om de mensen die toch al verward zijn,  even het gevoel te geven van vroeger tijden. Want dat is altijd toch weer opmerkelijk , het verleden blijft het langste hangen, dat hoor en zie je hier ook steeds terug. Bij de een meer dan bij de ander, niets is hetzelfde. Elk mens heeft zijn eigen unieke ervaringen gehad in zijn leven en dat resoneert soms toch weer even  in hun hart. En natuurlijk is het ook zo ieder mens zit op zijn eigen niveau van vergeten .

Toch gaan we er iets moois van maken vandaag, dat is in ieder geval het streven. De mensen worden uit bed gehaald en in de rolstoel gezet, mooi aangekleed voor zover mogelijk , en in een pyjama mag ook, alles kan als ze er maar even bij zijn , en er van kunnen genieten. Dat is de insteek van vandaag.

Een lekker kopje koffie, warme chocomel of thee met een heerlijk stukje taart mag natuurlijk niet ontbreken. Wat is het geweldig dat er veel vrijwilligers zijn vandaag, dan kunnen we iedereen de nodige aandacht geven en dat is zo fijn om te doen. Zonder die mensen zouden we dit toch echt niet zo kunnen doen. Dus heerlijk zo samen je best doen om er voor de mensen iets van te maken, ik hou er zo van. Even een kleine glimlach, of een knuffeltje , een arm om ze heen. Het zijn de kleine dingen die het doen dat is zeker.

Iedereen wordt hartelijk welkom geheten , en er is een kinderkoor aanwezig die voor een gezellige sfeer zorgen. Er wordt gezwaaid naar de mensen en dan starten ze met het zingen van Een  van de bekendste kerstliederen , het  Stille nacht Heilige nacht , Davids Zoon Lang Verwacht. En spontaan beginnen een paar bewoners mee te zingen, heel ontroerend is dat. Muziek opent toch echt de harten van mensen geweldig fijn om te merken. En de mensen die ooit op een koor hebben gezeten haal je er dan toch ook nog weer even uit. Die prachtige mannenstem klinkt nog heel erg mooi. Maar ook die zachte ingetogen vrouwenstem , een beetje bibberend is minstens zo ontroerend  om te horen en te zien. Die pure kinderstemmen raken ons ook allemaal aan, niet alleen de bewoners maar ook ons als verzorgers. Fijn dat dit zo even kan, mevrouw is van al dat moois in slaap gevallen, ach zo lief ziet dat er uit. In slaap gezongen worden door oude herinneringen maakt me stil van binnen. Misschien wel haar laatste kerst denk ik dan ook nog. We gaan het zien, het maakt niet uit, alles wat telt was even dit moment van samen zijn, in gebrokenheid toch delen met elkaar.

Dankbaar dat we dit samen konden doen, wordt er nog genoten van een advocaatje met slagroom. Mevrouw wordt lekker in bed gelegd , en ieder gaat weer zijn eigen gangetje. Op weg naar het Licht mag ik hopen voor ieder mens die zich ontluistert voelt in deze dagen, bidden we tot onze lieve Heer .Geef Vrede Heer, geef Vrede, vooral in ieders hart, en zeker ook voor alle familieleden die hiermee te maken hebben en het moeilijk hebben met deze situatie. Dat we allemaal maar iets van dat Licht en die Liefde mogen ervaren in de komende dagen is mijn wens voor iedereen die dit leest. Hartelijke groet van Tineke Ebing.

Kerst in de loopgraven

Er klinken schoten vanuit de loopgraven, ijskoud en in elkaar gedoken zitten de soldaten te wachten tot ze actie kunnen ondernemen. Het is een gemene hinderlaag, niks menselijks is hier in te ontdekken, of toch wel?

Moe gestreden wachten ze op een commando , ze willen eigenlijk helemaal niet meer vechten ze willen maar Een ding en dat is zo snel mogelijk naar huis .

Waar vrouw en kinderen in angstige afwachting zijn over het lot van hun geliefde echtgenoot.

Een enkel bericht bereikt het thuisfront. Ze moeten het doen met de minimale informatie die af en toe eens langs komt als er iemand slachtoffer is geworden en naar huis komt omdat ze ernstig gewond zijn geraakt. De dagen worden maanden ze groeien uit elkaar en beleven onafhankelijk van elkaar hun eigen bizarre momenten.

Net nog weer een aanval van een drone kunnen ontlopen, gerend voor hun leven. In wat voor vreselijke wereld zijn ze in Godsnaam terecht gekomen. Wie had kunnen bedenken dat ze dit zou overkomen. Geen enkele aanleiding was er van te voren te bespeuren.  Als een gemene giftige slang was het hun leven ingeslopen. Op kousenvoeten , ongemerkt  kwam het steeds dichterbij. Het in bezit nemen van de Krim was de eerste aanzet tot meer is inmiddels duidelijk geworden.

De honger naar meer kan deze oorlog niet stoppen. Of is het de angst om door de ander verslonden te worden groter en gaat hij daarom zo te keer?

En nu is het bijna Kerst , de voorbereidingen zie je toch tevoorschijn komen. Samen zitten ze  in een schuilkelder en daar in het midden staat een Kleine kerstboom met lichtjes.

We geven de hoop niet op, we vragen het Licht van Christus bij ons binnen te komen .Samen zingen ze het al oude bekende lied van Stille nacht Heilige nacht.

De lichtjes gaan branden , ze hebben even stroom in de schuilplaats. De generator doet het gelukkig .

En even verderop in de kelder van een huis word een kindje geboren, alles staat klaar om hem te verwelkomen ,zo bijzonder om dat allemaal te beleven. 

Er is een kindje geboren op deze aarde. De vrouw bleek zwanger te zijn toen haar man weg moest om te gaan vechten , een onverwachtse verrassing. Hun eerste kindje, hoe anders hadden ze dat allemaal bedacht voor zichzelf. Maar ze is er ontzettend blij mee, en liefdevol kust ze hem op zijn wangetje en fluistert zijn naam. En nu maar hopen en bidden dat papa weer levend terug mag keren van het front.

Maar even later horen ze weer het geluid van bommen boven hun hoofd ,wanneer o God zal dit zinloze geweld stoppen?

De watervoorziening blijkt kapot geschoten en ook de stroom valt weer helemaal uit. Ondertussen is het gaan sneeuwen en ijskoud geworden .Maar die sneeuw blijkt later toch van pas te komen, creatief moet je zijn als alles bij je handen lijkt af te breken. Ze vangen de sneeuw op en dat smeltwater wordt weer gebruikt om je even te wassen of iets te drinken.

Ondertussen zit Europa waaronder ook Nederland rondom Oekraïne ook niet stil. Allerlei goederen worden ingezameld en naar Oekraïne gebracht. We breien sjaals en mutsen , zoeken warme kleding ,kaarsen ,lucifers  enz. op en zo proberen we allemaal ons steentje bij te dragen. Je wilt zo graag iets doen voor die mensen.

Onlangs heb ik  geluncht met mensen uit Kiev en via een app op de telefoon een soort van gesprekje gevoerd met hen. Hun huis stond nog overeind vertelde ze, ze hadden contact met de buurman die daar nog woonde. Ze hadden drie uur stroom per dag op dat moment. Dat veranderd overigens in rap tempo want de bombardementen nemen toe op de stroom en watervoorzieningen.

Zij worden opgevangen in een vakantiepark en zijn heel blij met hun tijdelijke verblijf, maar je voelt en ziet dat ze getraumatiseerd zijn aan de manier waarop ze onderzoekend naar je kijken. Ze zijn heel gesloten hoor ik vertellen, maar een enkeling zoals deze mensen durven zich open te stellen voor nieuwe contacten, ze weten immers niet hoelang dit nog gaat duren. Hij was ingenieur en wilde zo graag een baantje als afleiding, maar dat is heel erg lastig want ze spreken geen Engels. Ze leren al wel Nederlandse woordjes maar dat is kennelijk niet genoeg om aan de slag te kunnen.

Een paar dagen later ga ik naar een kerstconcert en daar kom ik heel verrassend ook deze mensen uit Kiev tegen. Ze staan zelfs op het podium met 13 landgenoten om een lied te zingen in hun eigen taal en later zingen ze samen met het koor dat ze hopen dat het voor de kinderen een betere wereld mag gaan worden . Zo dapper en ontroerend vond ik dat. Wel aangeslagen maar niet gebroken zien ze eruit.

Ze Proberen er toch het beste van te maken. En dat is natuurlijk hier in Nederland beter te doen als daar in hun land.

Ik zag zoveel vrouwen in het begin van de oorlog afscheid nemen van hun man, hele jonge vrouwen met kinderen aan de hand. Zo vreselijk om te zien.

Ach en ineens denk ik aan onze droomdekentjes die ook naar Oekraïne zijn gebracht 3000 stuks werden er in ieder geval uitgedeeld. Troostdekentjes voor de kinderen en oude van dagen en we hopen dat ze even een momentje van liefde en aandacht hebben mogen voelen door dit gebaar.

We blijven bidden om Vrede en met de komende kerstdagen in zicht zal overal in de wereld die zelfde roep om Vrede gehoord worden, dat het maar mag doorklinken  in elke bunker of schuilplaats maar vooral bij God.

Kom bij ons, kom tot ons de wereld wacht

O Heiland kom bij ons in deze nacht

Licht dat begint, Maria s kind

Kind van God , kom bij ons de Wereld Wacht.